Zdrowie psychiczne człowieka, psychika i zdrowie, zdrowa psychika i zdrowe ciało, higiena psychiczna, psychologia zdrowia, zaburzenia psychiczne

Na początku ubiegłego stulecia grupa psychologów z Uniwersytetu Berlińskiego: Wertheimer, Kohler, Koffka zaatakowała zarówno koncepcję kojarzenia elementów jako podstawy percepcji oraz analizę introspektywną jako klucz do pierwotnego, zasadnizego doświadczenia. Zamiast tego położyli oni nacisk na wrodzone procesy organizujące powodujące, że różne struktury są pierwotną właściwością doświadczenia. Według postaciowców, nasza percepcja kontekstu i relacji jest podstawową daną. Niemieckie słowo „Gestalt” (tłum. postać) ciężko jest dokładnie przetłumaczyć; najbardziej zbliżone pod względem znaczenia jest słowo konfiguracja albo układ. Konfigurację uważa się za zasadniczą jednostkę percepcji oraz innych doświadczeń. Według teorii Gestalt całość jest czymś więcej niż sumą swych części i na wiele sposobów determinuje charakter oraz zachowanie się owych części, a nie odwrotnie.

Właściwości relacyjne są częścią pierwotnego spostrzeżenia (percepcji), nie zaś dodane później na skutek wnioskowania. Dla przykładu: żadna introspekcyjna analiza pozornego ruchu w przypadku jakiegoś zjawiska nie może spowodować, że ten ruch zniknie. Badania Barlowa nad neuronami potwierdzają tezy Gestlt, że cechy strukturalne są wytworem sił organizacyjnych, które oddziałują w układzie nerwowym. Natomiast mechanizm fizjologiczny jest nieco odmienny, ponieważ postaciowcy zakładają, iż zorganizowywanie zachodzi w mózgu, zgodnie z modelem pola sił, podczas gdy odkrycie analizatorów cech ujawniło dobitnie, że pojedyncze neurony reagują na pewne cechy strukturalne w polu wzrokowym.