2. Modele osobowości:
- Topograficzny.
Systematyzuje i różnicuje procesy psychiczne na świadome, predświadome i nieświadome.
Freud przedstawia to w postaci trójkąta- wierzchołek stanowią procesy świadome,
środek-przedświadome, a podstawę(zajmującą najwięcej miejsca) - nieświadome.
Aktywność psychiczna:
a) świadoma - obejmuje to, co doświadczane jest bezpośrednio, to co dzieje się tu i teraz;
stanowi najmniejsza część życia psychicznego;
b) przedświadoma- to fakty, zdarzenia, spostrzeżenia, które pozostają w nieświadomości, lecz
łatwo mogą zostać z niej wydobyte, jeśli tylko skupimy na nich uwagę (np. poprzez
psychoterapię);
c) nieświadoma - to wszystkie treści naszego życia psychicznego, których nie akceptujemy (a
także te, których nie pamiętamy); mogą to być zagrażające wspomnienia z dzieciństwa, ale też doświadczenia bieżące: myśli, lęki, nadzieje, impulsy i pragnienia. Strefa ta obejmuje największą część naszej aktywności psychicznej. Treści te są podatne na zniekształcenie, ich struktura jest podoba do marzeń sennych; mimo to właśnie one wpływają na nasze zachowanie, determinując je niemal całkowicie.
Na granicy procesów nieświadomych i przedświadomych operują procesy cenzurujące, które
zapobiegają przedostaniu się tego, co silnie zagrażające, do sfery uświadamianej. Z kolei
mechanizm odpowiedzialny za przesuwanie wszystkiego, co niewygodne, do nieświadomości
nazywamy wyparciem.
Zachowanie ludzkie jest motywowane i celowe; jego głównym celem jest unikanie bolesnych
myśli i wspomnień.
- Strukturalny.
Opisuje trzy struktury psychiczne: id, ego i superego.